international yoga day 2022 | आंतरराष्ट्रीय योग दिन
 |
| international yoga day 2022 |
international yoga day 2022,
आंतरराष्ट्रीय योग दिन
आंतरराष्ट्रीय योग दिन दरवर्षी 21 जून रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस वर्षातील सर्वात मोठा दिवस आहे आणि योग देखील व्यक्तीला दीर्घ करते. 21 जून 2015 रोजी पहिल्यांदा हा दिवस साजरा करण्यात आला, ज्याची सुरुवात भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 27 सप्टेंबर 2014 रोजी संयुक्त राष्ट्र महासभेत केलेल्या भाषणात केली होती ज्यात त्यांनी असे म्हटले होते.
त्यानंतर 21 जून हा आंतरराष्ट्रीय योग दिवस म्हणून घोषित करण्यात आला. 11 डिसेंबर 2014 रोजी संयुक्त राष्ट्रांच्या 177 सदस्यांनी 21 जून हा दिवस आंतरराष्ट्रीय योग दिन म्हणून साजरा करण्याच्या प्रस्तावाला मंजुरी दिली. पंतप्रधान मोदींचा हा ठराव 90 दिवसांच्या आत पूर्ण बहुमताने मंजूर करण्यात आला, जो संयुक्त राष्ट्रामध्ये कोणत्याही दिवसाच्या ठरावासाठी सर्वात कमी वेळ आहे.करोना विषाणू संसर्गाच्या वाढत्या प्रादुर्भावाच्या पार्श्वभूमीवर खबरदारीचा उपाय म्हणून तब्बल दोन महिने भारतासह जागतिक पातळीवरील अनेक देश लॉकडाऊन करण्यात आले होते. करोनावर थेट औषध उपलब्ध नसल्याने करोनापासून बचाव हेच करोनावरील मोठे औषध आताच्या घडीला आहे. त्यामुळे आपल्या शरीरातील रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यावर भर दिला जात आहे. आयुर्वेदिक औषधे, होमियोपॅथी आणि अन्य गोष्टींना प्राधान्य दिले जात आहे. त्याचबरोबर दररोजचा नियमित व्यायाम आणि योगासने यांनाही महत्त्व दिले जात आहे. लॉकडाऊन काळात घरी बसणे आणि अनेक कारणांमुळे येणारे नैराश्य यांवर योगासने हे अगदी रामबाण औषध आहे. योगासनांमुळे शरीर आणि मन दोन्ही सशक्त आणि सक्षम होऊ शकते. त्यामुळे करोनाविरोधातील लढाई आपण आपल्याच पद्धतीने आणखीन बळकट करू शकतो.
योग कसा करावा, कोणती योगासने शरीराला आणि मनाला सशक्त व सक्षम ठेवू शकतात, यावर अभ्यासकांनी आपली मते मांडली आहे. या सर्व शिकवणीचा सार एकच आहे. ते म्हणजे आपल्या जीवनात योग, योगासने, योगसाधना यांचा अवलंब करणे. जागतिक योग दिनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी देशभरात एकत्रितपणे काही वेळ योगासने करण्यावर भर दिला गेला. मात्र, आताच्या घडीला असलेल्या करोना संकटामुळे सोशल डिस्टन्सिंग पाळणे महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे यंदा घरीच राहून जागतिक योग दिनात सहभागी होण्याचे आवाहन केले जात आहे. या जागतिक योग दिनात सर्वांनी सक्रिय सहभाग घेऊन सोशल मीडियाच्या माध्यमातून आपले जागतिक योग दिनातील योगदान सर्वांपर्यंत पोहोचवू शकता, असे सांगितले जात आहे.
भारतीय धर्म संस्कृतीमधील 'योग' संकल्पनेची मांडणी श्रीमद्भगवद्गीता ग्रंथात केलेली आहे. त्याच जोडीने भगवान पतंजली मुनी यांनी आपल्या योगसूत्राद्वारे मानवाच्या शारीरिक, मानसिक, बौद्धिक विकासाची संकल्पना स्पष्ट केली आहे. याद्वारे आध्यात्मिक उन्नतीही साधता येते, असे पातंजल योगसूत्र ग्रंथात सांगितले आहे. जगभरातून स्वीकारले गेलेले भारतीय संस्कृतीतील योगाचे महत्त्व अधोरेखित होण्याचे प्रयत्न या दिवसाच्या निमित्ताने केला गेला आहे. काही वर्षांपासून या उपक्रमाने चळवळीचे रूप घेतले आहे. योग दिनाचे औचित्य साधून ऑस्ट्रेलियन संसदेमध्ये माजी पंतप्रधान टोनी अबॉट यांच्या उपस्थितीत योगसत्र झाले. स्वतः अबॉट यांनी यावेळी योगासने केली.
२१ जून हा दिवस जगभरातील अनेक देशांमध्ये सर्वांत मोठा दिवस असतो. पृथ्वीला सूर्याभोवती फिरण्यासाठी लागणाऱ्या वेगामुळे २१ जून हा दिवस इतर दिवसांपेक्षा मोठा असतो. २१ जून रोजी उत्तरायण संपून दक्षिणायण सुरू होते. या दिवशी दिवस मोठा तर रात्र लहान असते. २१ जून रोजी सूर्योदय लवकर होतो आणि सायंकाळी जास्त वेळेपर्यंत उजेड असतो. त्यामुळे या दिवसाला विशेष महत्त्व प्राप्त होते. म्हणून हा दिवस ‘आंतरराष्ट्रीय योग दिन’ म्हणून साजरा करण्यात यावा, असा प्रस्ताव मांडण्यात आला. भारताला सुमारे ५ हजार वर्षांची शारीरिक, मानसिक आणि आध्यात्मिक साधनेची परंपरा असून, ती शरीर व मनात परिवर्तन घडवून आणते.
पहिला आंतरराष्ट्रीय योग दिवस (First International Yoga Day)
योगाचा जन्म भारताच्या खड्ड्यात कुठेतरी दडलेला आहे. ( Yoga day information in Marathi) आपल्या ग्रंथांमध्ये योगाचे महत्त्व आहे जे आता संपूर्ण जगाचा भाग आहेत. 21 जून 2015 रोजी देशाचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या विशेष विनंतीवरून हा योग आंतरराष्ट्रीय स्तरावर उंचावण्यासाठी आणि प्रत्येकाला त्याचे महत्त्व समजावून देण्यासाठी जागतिक स्तरावर साजरा करण्यात आला. 2015 मध्ये हा पहिला आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा करण्यात आला. युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिकेत फक्त सहा दिवसात हा ठराव मंजूर करण्याची ही पहिलीच वेळ होती.
21 जून हा दिवस साजरा करण्यासाठी भारतात विशेष तयारी करण्यात आली, ज्यात भाजप सदस्यांनी विशेष योगदान दिले. त्याच वेळी, ते देशात पसरवण्यासाठी भाजप कार्यकर्त्यांनी खूप मेहनत घेतली. या दिवशी आयुष मंत्रालयाने भारतात विशेष व्यवस्था केली. नरेंद्र मोदी आणि 84 देशांतील मोठ्या संख्येने 35,985 लोकांनी नवी दिल्लीतील राजपथावर 35 मिनिटांसाठी 21 योग आसन केले.
जगभरातील लाखो लोकांनी योगासाठी समर्पित दिवस साजरा केला. एनसीसी कॅडेट्सने लिम्का बुक ऑफ रेकॉर्डमध्ये एकाच वर्दीतील युथ ऑर्गनायझेशनद्वारे सर्वात मोठा योग परफॉर्मन्स साठी अनेक ठिकाणी प्रदर्शन करून प्रवेश केला.
आयुष मंत्रालयाला राजपथ येथे आयोजित एका कार्यक्रमात दोन गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड पुरस्कार देण्यात आले आणि ते आयुष मंत्री श्रीपाद येसो नाईक यांनी स्वीकारले. आणखी दोन रेकॉर्ड होते, एक सर्वात मोठ्या योग वर्गासाठी, ज्यात 35,985 लोकांचा समावेश होता, आणि दुसरा सर्वात जास्त सहभागी राष्ट्रांसाठी (84 देश). स्वामी राम देव, ज्यांना योग गुरु म्हटले जाते, त्यांनी आंतरराष्ट्रीय योग दिनासाठी विशेष तयारी केली. रामदेवजींनी 35 मिनिटांचा एक विशेष कार्यक्रम केला, जो त्यांनी आंतरराष्ट्रीय योग दिनाच्या दिवशी सर्वांसाठी केला.
अशा प्रकारे, दिल्लीमध्ये पहिल्या आंतरराष्ट्रीय योग दिन सोहळ्यादरम्यान, पंतप्रधानांनी 35,000 हून अधिक सहभागींसह योगाचे आयोजन केले.
आंतरराष्ट्रीय योग दिन (International Yoga Day)
- आंतरराष्ट्रीय योग दिनाचा लोगो हात जोडलेल्या व्यक्तीचे चित्रण करतो, जो योगासह मन आणि शरीर, माणूस आणि निसर्ग यांच्यातील ऐक्याचे प्रतिनिधित्व करतो.
- हा लोगो बनवण्यासाठी हिरवा, तपकिरी, पिवळा आणि निळा रंग वापरण्यात आला आहे आणि हे रंग वेगवेगळ्या गोष्टींचे प्रतिनिधित्व करतात.
- योगाच्या लोगोमध्ये दाखवलेले, हिरवी पाने निसर्गाचे प्रतीक आहेत, तपकिरी पाने पृथ्वी तत्त्वाचे प्रतीक आहेत, निळा रंग पाण्याचे प्रतीक आहे, पिवळा रंग अग्नी घटकाचे प्रतीक आहे आणि सूर्य ऊर्जा आणि प्रेरणा स्त्रोत दर्शवतो.
- याशिवाय या लोगोच्या तळाशी योग फॉर हार्मनी अँड पीस लिहिलेले आहे. कारण योगाच्या मदतीने लोकांना सुसंवाद आणि शांती मिळते.
यावेळीही जगातील प्रत्येक देशात योग दिन साजरा केला जाईल. तथापि, कोरोना महामारीमुळे, या वर्षी लोक त्यांच्या घरी हा दिवस साजरा करताना दिसतील. कारण या वेळी भारतात हा दिवस कुठेही आयोजित केला जाणार नाही. 2020 मध्ये हा दिवस भारताच्या लडाख केंद्रशासित प्रदेश लेहमध्ये साजरा केला जाणार होता, परंतु कोरोना महामारीमुळे ते शक्य झाले नाही. यापूर्वी या दिवसाचे आयोजन डेहराडूनमध्ये करण्यात आले होते. या दिवशी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदींसह अनेकांनी डेहराडूनमध्ये योगा केला.
0 Comments